z głową
  • z każdym słowem
    27.01.2011
    27.01.2011
    Nurtuje mnie kwestia, czy połączenia z każdym i za każdym są równorzędne, tzn. czy można ich używać zamiennie. Czy poprawne jest „Za każdym słowem Jacka Ania czuła się coraz gorzej”, „Za każdym ciosem uciekało z niego życie”, „Za każdym pociągnięciem pędzla…” itp.? Wydaje mi się, że powinno być jednak z każdym słowem, z każdym ciosem i z każdym pociągnięciem pędzla, ale nie wiem, jak to uzasadnić. Bardzo proszę o wyjaśnienie.
    Pozdrawiam,
    W.T.
  • zbić z pantałyku
    6.06.2002
    6.06.2002
    Zaciekawiło mnie, co oznacza pantałyk w zwrocie zbić z pantałyku. Skąd pochodzi to słowo?
  • ze spuszczoną głową i chlipiąc
    14.01.2011
    14.01.2011
    Szanowna Poradnio,
    piszemy: „Podszedł ze spuszczoną głową”, „Podszedł, chlipiąc”. Jak powinna wyglądać interpunkcja w zdaniach złożonych, jeśli nie traktować: i ze spuszczoną głową (I) oraz (ze spuszczoną głową) i chlipiąc (II) jako dopowiedzeń:
    I. Podszedł, chlipiąc(,) i ze spuszczoną głową.
    II. Podszedł(,) ze spuszczoną głową i chlipiąc.

    Dziękuję
    Michał Gniazdowski
  • z rattanu, ale z kasztana
    11.02.2010
    11.02.2010
    Napotkałem ostatnio ciekawy problem: ktoś powiedział, że coś wykonane było z bambusu, ktoś inny ją poprawił, że powinno być z bambusa. To ciekawe, że podobna odmiana z -u na końcu stosuje się wobec materiałów, nawet pochodzenia naturalnego, i tak, mówimy nie tylko z plastiku, ale również z rattanu, ale nie z kasztanu. Mam koncepcję, że taka odmiana dotyczy jedynie roślin, które były znane w naszym kraju nie jako rośliny rosnące, ale jako materiał, i stąd z mahoniu a nie z mahonia.
  • Kiwali głową czy głowami?
    21.11.2014
    21.11.2014
    Szanowni Państwo,
    Czy zdanie: „Scena, która się rozgrywa, świadczy o odwiecznym błędzie mężczyzn, którzy przywłaszczywszy sobie rolę uwodzicieli, biorą pod uwagę tylko kobiety (…)” jest poprawne (rolę nie role)? Dlaczego w literaturze często zdarzają się zdania typu „Sąsiadki kiwnęły głową” – skoro były dwie sąsiadki i każda miała swoją głowę? Gdzie mogę znaleźć tę zasadę?
  • porywać się z motyką, ale na co?
    16.04.2012
    16.04.2012
    Witam,
    do niedawna znałam frazę porywać się z motyką na słońce, tymczasem okazało się, że równolegle z nią funkcjonuje porywać się z motyką na księżyc. Ciekawi mnie, która z wersji jest tą pierwotną i skąd się w ogóle wzięła?
    Pozdrawiam
  • hasło wyborcze z błędem
    12.11.2010
    12.11.2010
    Szanowni Państwo,
    mam takie sezonowe pytanie, związane z obecną wyborczą kampanią samorządową. Kandydat na prezydenta Krakowa ma następujące hasło: „Inwestując z głową, stać nas na więcej”. Próbuję się w tym niby-zdaniu doszukać podmiotu i jakoś nie mogę. Wydaje mi się, że podmiot zdania imiesłowowego powinien być dopełniony w drugiej części. A druga część zdania jest bezpodmiotowa. Nie wiem, czy to słuszne przypuszczenia, stąd prośba o opinię w tej kwestii.
    Serdecznie pozdrawiam.
  • Herbata z czubkiem

    16.10.2020
    16.10.2020

    Dzień dobry, w Poznaniu nalewamy herbatę po poznańsku, czyli po brzegi, żartobliwie mówimy, że to po to, żeby się już cukier nie zmieścił. Ostatnio określiłam to, jako nalane z czubkiem, mając w głowie analogię do czubatej łyżeczki cukru, czyli nagranej do pełna, tak, że już więcej by się przesypywało/wylewało. Oczywiście z logicznego punktu widzenia płyn nie bardzo może mieć czubek, ale czy stosując tutaj sobie analogię do czubatej łyżeczki popełniłam błąd czy jednak mogę tak powiedzieć?

  • major z Kanady
    16.05.2012
    16.05.2012
    Dzien dobry.
    Przepraszam za brak polskich liter. W Kanadzie burmistrzowie i prezydenci miast okreslani sa jednym slowem – mayor. Jaka polska forma jest poprawna na okreslenie gospodarza wielomilionowego kanadyjskiego miasta? Czy mozna uzywac slowa mer zamiast burmistrz/prezydent? Tym bardziej, ze slowo prezydent jest powszechnie uzywane w znaczeniu 'prezes'.
    Dziekuje uprzejmie i pozdrawiam z Kanady.
  • poszło jak z płatka
    8.04.2003
    8.04.2003
    Jaka jest geneza związku frazeologicznego iść jak z płatka?
    Dziękuję,
    Janusz Myzik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego